Schrijfwerk in uitvoering

Een onderzoek naar schrijfprocessen van hbo-professionals als input voor curriculumontwikkeling

Eerder uitgevoerde veldstudies laten zien dat het werkveld de strategische competentie (afstemmen op de context en onderdeel van de communicatieve competentie) van groot belang vindt, vooral bij veelschrijvers zoals juristen en communicatieprofessionals. Daarnaast blijkt uit literatuurstudie dat er in het schrijfprocesonderzoek de afgelopen jaren weinig aandacht is geweest voor (elementen uit) de context waarin schrijvers functioneren.
Om te weten welke inzichten uit de schrijfpraktijk bijdragen aan de verdere ontwikkeling van de strategische competentie (als onderdeel van de communicatieve competentie) in het hbo-onderwijs zijn twee case studies uitgevoerd, met een focus op de context waarin professionals schrijven. Die context blijkt een essentiële factor, maar lijkt vooralsnog onderbelicht in de hbo-opleidingen. Meer aandacht in het hbo-onderwijs voor schrijfprocessen in het algemeen en de dynamiek van schrijven in de praktijk blijkt dus aangewezen, zodat studenten bewuster strategische keuzes kunnen maken.

Vraagstelling

De centrale vraag van dit onderzoek luidt: welke inzichten uit de schrijfpraktijk dragen bij aan de verdere ontwikkeling van de strategische competentie (als onderdeel van de communicatieve competentie) in het hbo-onderwijs?

Volgens de auteurs is het begrip ‘context’ cruciaal als het gaat om verder inzicht te krijgen in de strategische competentie van schrijfprofessionals. Een dergelijk inzicht is te krijgen door te kijken naar de uitgevoerde tekstrevisies en de gemaakte keuzes en afwegingen bij het (her)schrijven. Deze focus leidde tot de volgende vragen:

  • Welke (soorten) tekstrevisies hebben de schrijvers tijdens het schrijfproces uitgevoerd?
  • Welke (bewuste) afwegingen en keuzes maken de schrijvers bij het (her)schrijven van hun teksten?
  • Welke aspecten uit de context zijn relevant bij het maken van keuzes ten aanzien van tekstvakmanschap en genrecompetentie?

 

Resultaten en conclusies

De essentie van de strategische competentie is de voortdurende wisselwerking tussen de schrijver en de verschillende stakeholders uit de context waarbinnen de schrijver werkt. Kunnen afstemmen op uiteenlopende belangen en dit kunnen vertalen in tekst zijn hierbij cruciale vaardigheden. Om beginnende hbo-professionals hierop voor te bereiden is het nodig dat in het hbo-onderwijs er meer aandacht komt voor schrijfprocessen in het algemeen en de dynamiek van schrijven in de praktijk in het bijzonder, zodat studenten leren om bewust strategische keuzes te maken.

Methode

Aan de hand van twee case studies werd een verkennend onderzoek gedaan naar het schrijfproces van twee startende professionals. De dataverzameling bestond uit de volgende onderdelen: 1) het verzamelen van schrijfproducten van de twee hbo-professionals ten behoeve van de productanalyse, 2) het vragen van een schriftelijke reflectie van de schrijvers op hun werk, en 3) het afnemen van een discourse based interview met beide schrijvers. Dit leverde drie typen data op: schrijfproducten, schriftelijke reflecties van de schrijvers op hun schrijfproces en mondelinge reflecties op hun schrijfproces uit de interviews. De inventarisatie van de aangebrachte tekstrevisies en de overwegingen en keuzes die de schrijvers aangaven leidde tot een aantal aspecten in het schrijfproces die de basis vormden voor het beantwoorden van de derde onderzoeksvraag.

Relevante literatuur

Een uitgebreide literatuurlijst is te vinden in het artikel.

Documenten