Docent

Een brede verkenning van effectstudies

Hoewel het aantal schrijfcentra gestaag toeneemt in het Nederlandse hoger onderwijs is er weinig bekend over de effecten van het non-directieve tutoring model dat de meeste schrijfcentra hanteren, waarin de schrijver en het schrijfproces centraal staan. Daarom biedt dit artikel een overzicht van wereldwijd onderzoek, waaruit blijkt dat het niet evident is om de juiste benadering te vinden. Het meest kans van slagen heeft de gedragsverandering die je bij studenten tracht te bewerkstelligen, zoals zelfregulatie en vermindering van schrijfangst. Niet toevallig sluit dit ook het best aan bij de missie die de schrijfcentra onderschrijven. Lees de uitgebreide toelichting en download de documenten

TaalMOOC Starter wil startende studenten (en meteen ook laatstejaarsleerlingen uit het secundair onderwijs) taal- en studievaardiger maken om zo hun slaagkansen te vergroten. In de MOOC zitten speelse kennisclips, herkenbare casussen, en op maat geschreven leerstof waardoor dit platform ongetwijfeld een meerwaarde voor docent en student vormt. De flexibiliteit maakt dat een docent of begeleider bepaalt in welke mate de TaalMOOC geïntegreerd wordt in een onderwijsvak of opleiding. Er zijn 6 cursussen met verschillende hoofdstukken en topics. De eerste cursus gaat over het communicatieschema. Nadien volgen de vier vaardigheden: luisteren, lezen, schrijven en spreken en tot slot een cursus afronding.
Lees de uitgebreide toelichting en download de documenten

Weerstand rond taalbeleid kan je pareren door te leren omgaan met ‘mislukkingen’, en indien nodig al te rigide processen los te laten. Essentieel daarbij is de dialoog met alle betrokkenen aangaan, en de samen de zoektocht doen naar de toegevoegde waarde en de essentie voor je doelgroep. Daarnaast moet je de autoriteit effectief opzoeken en opnemen. Steun van zowel beleid als collega’s is hierbij onontbeerlijk. Beleidssteun vormt een essentiële factor voor goed functioneren, met een sleutelrol voor vertrouwen in de leidinggevende. Steun van de collega’s moet vooral het beogen van zinvolle invulling versterken. Lees de uitgebreide toelichting en download de documenten

Bij studies aan een universiteit is taal wezenlijk, wat je ook studeert. Studenten moeten noteren, wetenschappelijke teksten doornemen, werkstukken schrijven, informatie in hoorcolleges opnemen, vaktermen begrijpen, tekstsoorten herkennen, academisch formuleren …

Het Instituut voor Levende Talen biedt praktische ondersteuning rond academische taalvaardigheid, zowel via workshops voor leerlingen van de derde graad als via nascholingen voor leerkrachten. Deze workshops en nascholingen hebben als doel de talige overgang van het secundair onderwijs naar het hoger onderwijs te bevorderen.

De workshops zijn bedoeld voor leerlingen van de derde graad secundair onderwijs die naar het academisch hoger onderwijs willen doorstromen; de nascholingen zijn gericht op alle leerkrachten secundair onderwijs, dus niet uitsluitend leerkrachten Nederlands. Lees de uitgebreide toelichting en download de documenten

Het taalteam van de Hogeschool van Amsterdam (HvA) ontwikkelde bijeenkomsten Taal- en Denkdidactiek om docenten te laten zien op welke manier zij allen konden bijdragen aan een ontwikkeling in zowel taal als denken. Binnen die context ontstond de nood aan een vastgestelde set aan competenties of vaardigheden, die zou kunnen bijdragen aan het bepalen van de hulpvraag van de docent en het afstemmen van wederzijdse verwachtingen. Om aan die nood tegemoet te komen, werd een competentieprofiel opgesteld voor de taalontwikkelende docent. Lees de uitgebreide toelichting en download de documenten

Behoefteanalyse voor (taal)curriculumontwerp in het hoger economisch onderwijs

Het doel van dit onderzoek is om taalonderwijs aan te bieden in het hoger economisch onderwijs dat is gebaseerd op het professionele taalgebruik zoals dat voorkomt in het economische beroepenveld. Om dat doel te bereiken is professioneel taalgebruik geïdentificeerd met behulp van een behoefteanalyse, die inzicht geeft in het professionele taalgebruik van economische professionals en hun objectieve taal- en communicatiebehoeften. Het is de bedoeling deze objectieve taal- en communicatiebehoeften natuurgetrouw te beschrijven op een detailniveau dat voldoende is om effectief Taal voor Specifieke Doeleinden (TSD) in het hoger economisch onderwijs te ontwerpen. TSD wordt volgens Huhta, Vogt, Johnson & Tulkki (2013) ingericht op basis van leerbehoeften (studenten of professionals) die zich in een bepaalde opleiding of discipline (gaan) bevinden en die gericht is op de ontwikkeling van het taalgebruik uit die discipline. Lees de uitgebreide toelichting en download de documenten

Promoting tertiary students’ writing: a subject-specific genre-based approach

Dit onderzoek analyseert hoe vakspecifieke genredidactiek in het hbo kan worden vormgegeven en ingezet met het oog op het bevorderen van de schrijfvaardigheid van eerstejaarsstudenten in vakspecifieke genres. Concluderend wordt gesteld dat het onderzoek als ‘proof of principle’ kan worden opgevat: het heeft laten zien hoe genredidactiek, als vorm van geïntegreerd schrijfonderwijs, de vakspecifieke schrijfvaardigheid van studenten kan bevorderen. Lees de uitgebreide toelichting en download de documenten

Presenteren is een complexe vaardigheid. Studenten moeten veel vaardigheden tegelijk kunnen toepassen: een goede (spreek)tekst hebben, kunnen structureren, lichaamstaal aanwenden, stem gebruiken, oogcontact houden, visuele hulpmiddelen inzetten….
Daarom is het goed om studenten te laten starten met een aantal deelaspecten van presenteren en hen geleidelijk aan te laten oefenen. Eens ze een vaardigheid beheersen, kan iets nieuws toegevoegd worden. Vaak hebben docenten die oefenmomenten niet. Daarom is het nuttig om aan de slag te gaan met de presentaties die studenten sowieso al geven voor andere opleidingsonderdelen.
Betrek je collega’s van bij de start. Stem af over duidelijke criteria in functie van de leerdoelen, bekijk de timing van presentaties op een semester/binnen de opleiding en maak van presenteermomenten in andere vakken oefenmomenten.
Lees de uitgebreide toelichting en download de documenten

Het huis van het Nederlands heeft een reeks concrete materialen voor taalondersteuning ontwikkeld. Gerichte oefeningen, stappenplannen en duidelijke overzichten worden ingezet om te werken aan onder meer grammatica, stijl en tekststructuur. Studenten kunnen er zelf mee aan de slag. Docenten kunnen het materiaal gebruiken of inspiratie opdoen om studenten te begeleiden. De oefenreeksen zijn beschikbaar in een studentenversie en in een docentenversie. Lees de uitgebreide toelichting en download de documenten

In de opleiding Sociaal Werk van Odisee werd een project opgezet om de instroom en doorstroom van leerlingen uit het Brusselse Nederlandstalig secundair onderwijs naar het hoger onderwijs te verbeteren. Het project beoogt deze discrepanties op vlak van attitudes, competenties en leermethodes in kaart te brengen en een ondersteuningspakket te ontwikkelen om een brug te slaan tussen deze twee onderwijsniveaus. Dit gebeurt in samenwerking met de studenten en docenten van de opleiding Sociaal Werk en Bedrijfs- en Office management enerzijds, en de leerlingen en het leerkrachtenteam van de betrokken Brusselse scholen anderzijds.
Lees de uitgebreide toelichting en download de documenten